Po ponad dwuletnich przygotowaniach 13 grudnia 2023 r. na wniosek Burmistrza Miasta Dębicy Rada Miasta podjęła uchwałę o ustanowieniu roku 2024 Rokiem Kazimierza Lipienia. Wykonanie uchwały powierzono Burmistrzowi Miasta Dębicy. Był nim wówczas Mariusz Szewczyk. W ten sposób zrealizowany został jeden z wniosków grupy dębickich zapaśników i sympatyków zapasów, którzy wnioskowali o podjęcie takiej uchwały na 2022 r. Przypadała wtedy 50. rocznica zdobycia brązowego medalu olimpijskiego przez Kazimierza Lipienia (1972). Drugi wniosek Dębiczan dotyczy uhonorowania postaci Kazimierza Lipienia tablicą pamiątkową i w dalszym ciągu jest w fazie realizacji. Przynajmniej tak wynika z informacji, a właściwie z ich braku.
Nowe nadzieje
na zmianę istniejącego stanu rzeczy rodzą się, gdyż zmieniło się otoczenie. Od maja 2024 r. mamy nowego burmistrza i wobec tego mamy prawo oczekiwać zmian na lepsze. Obecny burmistrz Mateusz Kutrzeba był w grupie radnych, którzy w dyskusji poprzedzającej podjęcie uchwały w grudniu 2023 r. apelowali, żeby „upamiętnienie tego wybitnego sportowca nie było takim jałowym upamiętnieniem, ogłoszeniem, że jest to jego rok”. Oczekiwał realnego działania (Zob. W rocznicę urodzin braci Lipieniów – panom burmistrzom pod rozwagę, DZH, 06.02.2024). Ówczesny Pan Radny jak wielu innych zapewne miał w pamięci wydarzenia towarzyszące obchodom Roku Krzysztofa Pendereckiego w Dębicy (2023).

Plakat zawierający informację o inauguracji obchodów Roku Krzysztofa Pendereckiego.
Źródło: Inauguracja roku Krzysztofa Pendereckiego, https://debica.pl/kalendarium/inauguracja-roku-krzysztofa-pendereckiego/, dostęp 28.07.2024
Nie ma potrzeby nawiązywać do nich w szczegółach. Do dnia dzisiejszego mieszkańcy Dębicy i wiele osób jadących drogą z Dębicy do Mielca dowiaduje się w Pustyni, że miały miejsce takie uroczystości. Billboard na ul. Wielopolskiej również informuje o takim wydarzeniu.
Tylko nieliczni wiedzą, że 2024 rok obchodzony jest w Dębicy jako Rok Kazimierza i Józefa Lipieniów. Panie burmistrzu Kutrzeba, czy jest nadzieja na zmianę polityki informacyjnej?
Kazimierz Lipień był, jest i będzie pierwszym Polakiem, który zdobył złoty olimpijski medal w zapasach i tego faktu nikt nie zmieni. Na trwale wpisał się do historii polskich zapasów, przydając sportowych osiągnięć Dębicy, KS Wisłoka Dębica i jej sekcji zapaśniczej. Z podziwem mówiono i pisano o nich zwłaszcza po teherańskim sukcesie dębickich atletów w 1973 r.

Dębica 2024. Tablica ul. Wielopolska. Zdjęcie autora
Historię roku braci Lipieniów zacznijmy poznawać od końca
W czerwcu 2024 r. Redakcja DZH zwróciła się do burmistrza Dębicy Mateusza Kutrzeby o udzielenie informacji związanych z obchodami Roku Kazimierza i Józefa Lipieniów. W roku poświęconym tym wybitnym postaciom sportu zapaśniczego przypada także 70. rocznica zarejestrowania sekcji zapaśniczej KS Wisłoka w Dębicy. Od względnie niedawna jest to sekcja autonomiczna. Sportowy dorobek klubu i sekcji tworzyli m.in. bracia Lipieniowie poprzez triumfy na największych światowych imprezach. Obecnie minęło siedem miesięcy od dnia podjęcia uchwały przez Radę Miasta Dębicy o ustanowieniu roku 2024 im. Kazimierza Lipienia (13.12.2023). Końcem lipca minie pół roku od zmiany uchwały z grudnia, dzięki której od 31.01.2024 w Dębicy obchodzony jest Rok Kazimierza i Józefa Lipieniów.
Należy dodać, że podczas grudniowej sesji radni pochwalili pomysł burmistrza, który wniósł projekt uchwały o ustanowieniu roku 2024 rokiem im. K. Lipienia. W wypowiedziach padało wiele propozycji działań, zamierzeń, a dalej celów, jakie można osiągnąć. Ponieważ sesje rady są utrwalane i powszechnie dostępne, nie ma potrzeby nawiązywać do szczegółów. Wystarczy ogólna informacja, że nie było głosów przeciwnych. Podkreślano zasługi braci Lipieniów dla sportu i miasta Dębicy. Były głosy, aby czas wykorzystać do promowania Dębicy, zapasów oraz sportu w ogóle.
Zapewniania ówczesnego burmistrza pozwalały zakładać, że rok 2024 będzie doniosłym czasem dla miasta i jego mieszkańców. I nie było podstaw zakładać inaczej. Organizację zaczynano planować już w 2022 r. (zob. Kazimierz Lipień – zapaśnik stulecia, DZH, tom I, s. 335–348). Było bardzo dużo czasu, żeby sprawę obchodów tak doniosłego wydarzenia dopracować w szczegółach. Stało się jednak inaczej. Falstart z obchodzeniem roku im. Kazimierza Lipienia (za czym przemawia zmiana uchwały 31.01.2024) był do naprawienia. Problem w tym, że zamiast planu działania i opracowanego harmonogramu imprez towarzyszących obchodom wkradła się improwizacja.
O czym informował serwis miasta?
Żeby uniknąć niedomówień bądź zarzutu o nierzetelności w przekazie informacji (co już miało miejsce) autor dokonał analizy informacji związanych z obchodami roku braci Lipieniów. Ustaleń dokonano na podstawie informacji zamieszczonych w Serwisie informacyjnym Miasta Dębica. Przeanalizowane zostały wszystkie informacje i komunikaty w okresie od 13.12.2023 do 26.07.2024. Interpretację danych ułatwi poniższa tabela, do zapoznania się z którą zachęca autor.
Miesiąc / rok | Liczba publikowanych informacji | W tym zapowiedzi wydarzeń | Czas dzielący informację od wydarzenia |
Grudzień / 2023 | 34 | 1 | 85 dni |
Styczeń / 2024 | 58 | 11 | 4–19 dni |
Luty | 34 | 12 | 3–31 dni |
Marzec | 27 | 1 | 3 dni |
Kwiecień | 37 | 15 | 1–141 dni |
Maj | 34 | 13 | 1–155 dni |
Czerwiec | 28 | 10 | 2–11 dni |
Lipiec | 31 | 11 | 1–40 dni |
Razem | 283 | 74 |
Tabela 1. Liczba informacji publicznych zamieszczonych w Serwisie informacyjnym Miasta Dębica w okresie 13.12.2023–26.07.2024 r.
Źródło: Opracowanie własne, na podstawie Serwis informacyjny Miasta Dębica, https://debica.pl/, dostęp 28.07.2024.
Analizy informacji i ich treści dokonywano z myślą o ustaleniu, ile z tych informacji poświęconych było wydarzeniom związanym obchodami Roku Kazimierza i Józefa Lipieniów. Pierwsza informacja ukazała się 31 stycznia 2024 r. Karnawałowy koncert zespołu z Ukrainy, planowany na 10 lutego, miał zainaugurować Rok Braci Kazimierza i Józefa Lipieniów. Jak inauguracja ta miała przebiegać, nie wiadomo. Wiadomo zaś, że osoby chcące wziąć udział w tym wydarzeniu musiałyby nabyć bilet. Dlaczego na inne uroczystości i występy artystów wstęp był darmowy?
W dniu 1 lutego organizatorzy obchodów roku braci Lipieniów z przykrością informowali, że koncert zaplanowany na dzień 10 lutego nie odbędzie się. Inauguracja miała odbyć się w innej formule. Kto wiedział o planowanym koncercie? Kto wziął pod uwagę to, że sukcesy sportowe nie tylko Kazimierza i Józefa Lipieniów były możliwe dzięki trenerom i działaczom sportowym? Trener Tadeusz Popiołek mówił, że zapasów nie da się nauczyć korespondencyjnie, bądź przy wykorzystaniu manekina. W podobnym tonie wypowiedział się trener Czesław Korzeń („zapasów nie da się nauczyć za stodołą”). W stwierdzeniach tych wybrzmiewa nutka ironii. Ironii uzasadnionej, biorąc pod uwagę, że wiele osób związanych z zapasami o inauguracji roku nie wiedziało nic. Wynika z tego, że zaniedbano wysłania zaproszeń do żyjących jeszcze mistrzów i twórców dębickiej potęgi zapaśniczej.
Czy złożenie życzeń Józefowi Lipieniowi w dniu urodzin 6 lutego 2024 r. oraz wiązanki kwiatów na grobie Kazimierza Lipienia to właśnie zapowiadana formuła? Niech powróci tu postawione już kiedyś pytanie: dlaczego uroczystości przy grobie nie towarzyszył poczet sztandarowy?

Źródło: Jubileusz 75. rocznicy urodzin Mistrzów, https://debica.pl/jubileusz-75-rocznicy-urodziny-mistrzow/, dostęp 28.07.2024

Źródło: Jubileusz 75. rocznicy urodzin Mistrzów, https://debica.pl/jubileusz-75-rocznicy-urodziny-mistrzow/, dostęp 28.07.2024
W połowie lutego ukazała się informacja o kolejnej edycji konkursu ortograficznego „Dębickie Dyktando”. Wydarzenie zaplanowane na 21.02.2024 odbyło się w Międzynarodowym Dniu Języka Ojczystego. Z informacji zamieszczonej w serwisie wynika, że „uczestnicy w Domu Kultury Śnieżka zmierzą się z tekstem przygotowanym przez nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 2. Tematem potyczki językowej będzie historia olimpiad oraz sukcesy polskich olimpijczyków, a w szczególności braci Lipieniów. Sportowy motyw przewodni dyktanda wynika z ogłoszenia Roku 2024 przez parlament jako Rok Polskich Olimpijczyków oraz ustanowienia przez Radę Miejską bieżącego roku w Dębicy jako Rok Braci Kazimierza i Józefa Lipieniów”. W dniu zorganizowania dyktanda (21.02) zamieszczono cytowaną informację, a 8 marca kolejną, o wręczeniu statuetek „Mistrza ortografii”. Dokumentacja fotograficzna jest dowodem, że wicemistrz olimpijski Józef Lipień wraz z małżonką Bogusławą wzięli udział w tej uroczystości.

Źródło: Rozstrzygnięto dębickie dyktando, https://debica.pl/rozstrzygnieto-debickie-dyktando/, dostęp 28.07.2024
O turnieju zapaśniczym z okazji Roku Braci Lipieniów serwis informował 23 kwietnia 2024 r. Najlepsi zapaśnicy z Polski i Szwecji mieli walczyć o medale. Skąd nieprawdziwa informacja o szwedzkich zawodnikach? Pomińmy w tym miejscu dociekania. Istotne w kontekście promocji wydarzenia jest ukazanie się plakatów informacyjnych. Jeżeli pojawiły się na słupach ogłoszeniowych miasta, to autor nie należy do tych osób, które je widziały. Baner wykonany z tej okazji zawieszony jest na ścianie, tzw. przewiązce przy dawnej hali sportowej KS Wisłoka. Przechodzące tamtędy osoby mają okazję zobaczyć plakat, gdy brama ogrodzenia jest otwarta.

Źródło: Turniej z okazji Roku Braci Lipieniów, https://debica.pl/memorial-mistrzow-w-roku-braci-lipieniow/, dostęp 28.07.2024
Na zakończenie części pierwszej
29 kwietnia br. w serwisie informacyjnym zamieszczono wiadomość o wynikach zmagań turniejowych z okazji Roku Braci Lipieniów. Było to sportowe wydarzenie, które zgromadziło ponad 110 sportowców z 18 polskich klubów. Młodzi zapaśnicy rywalizowali przed rodzimą publicznością o miano najlepszych w poszczególnych kategoriach wagowych i o jak najwyższą pozycję w klasyfikacji drużynowej. Na tę okoliczność wykonano pamiątkowe medale, koszulki, dyplomy, a także okolicznościową publikację Rok Braci Lipieniów. Kilka obrazów z życia i kariery.
To fakty znane. Można mówić, że emocji nie brakowało. Są także fakty mniej znane, o czym będzie mowa w drugiej części niniejszego podsumowania. Zanim do tego dojdzie, autor proponuje zastanowić się nad następująca kwestią. Rada Miejska w Dębicy zobowiązała Burmistrza Miasta Dębicy do wykonania uchwały o roku braci Lipieniów. Natomiast z informacji (29.04) wynika, że „turniej odbył się pod honorowym patronatem burmistrza miasta Mariusza Szewczyka”. Może burmistrz Mateusz Kutrzeba pomoże autorowi zrozumieć kwestie związane z wykonaniem obowiązku wynikającego z uchwały oraz jednoczesnym honorowym patronatem?
Jan Swół